Jednym z ważniejszych układów każdego wózka widłowego jest układ hydrauliczny, odpowiadający za możliwość unoszenia ładunków. Podnoszenie palet należy do najważniejszych zadań wózków jezdniowych unoszących, dlatego warto znać przynajmniej podstawy funkcjonowania czy główne elementy tego układu.
W poprzednich artykułach na naszym blogu poruszaliśmy kwestie tego, jak napędzane są wózki widłowe, zarówno te elektryczne (dzięki akumulatorom do wózków widłowych), jak i gazowe (te, które wykorzystują butle gazowe). Dziś bliżej przyjrzymy się kolejnemu ważnemu elementowi, czyli układowi hydraulicznemu.
Za co odpowiada układ hydrauliczny w wózkach widłowych?
Jak zaznaczono już na wstępnie - układ hydrauliczny wózka widłowego odpowiedzialny jest za unoszenie ładunków, co oznacza, że bez niego urządzenia te straciłyby swoją główną funkcję i zastosowanie (nadal mogłyby transportować ładunki, jednak nie byłoby już mowy o unoszeniu palet). Oznacza to, że układ hydrauliczny w całości odpowiada za transport pionowy ładunków.
W wózkach widłowych można wyróżnić 2 rodzaje mechanizmów podnoszenia:
- Mechanizm czołowy - który zamontowany jest równolegle do kabiny operatora. Jest on charakterystyczny dla np. wózków widłowych spalinowych, wózków widłowych elektrycznych, wózków terenowych czy ładowarek.
- Mechanizm boczny - usytuowany prostopadle do kabiny operatora. Typowy dla wózków widłowych wysokiego składowania oraz wózków bocznych.
Elementy układu hydraulicznego dzieli się na 3 podzespoły, z których każdy dotyczy innych, określonych funkcji i odbywa się w innej części wózka widłowego:
- Odnoszący się do napędu (obejmujący: zbiornik oleju, filtr wlewowy a także sam olej hydrauliczny).
- Związany ze sterowaniem (dotyczy m.in.: rozdzielacza hydraulicznego, zaworów maksymalnych czy zwrotno-dławiących).
- Określany jako "blok wykonawczy" (siłowniki podnoszenia, pochylania masztu itd.).
Układ hydrauliczny stanowi stały element konstrukcji pojazdów jezdniowych unoszących - począwszy od wózków paletowych z masztem, poprzez wózki widłowe czołowe aż po wózki terenowe czy wózki widłowe wysokiego składowania.
Jak działa układ hydrauliczny wózka widłowego?
W urządzeniach wykorzystujących hydraulikę siłową wyróżnić można 2 typy układów:
- otwarty,
- zamknięty.
Zarówno w wózkach widłowych spalinowych, jak i elektrycznych korzysta się z tego samego układu hydraulicznego - czyli układu otwartego. Co oznacza to w praktyce? Znajdujący się w zbiorniku wyrównawczym olej jest pobierany przez pompę zębatą a następnie przetłaczany do siłowników, po czym trafia z powrotem do zbiornika.
Wykorzystując niewielką ilość płynu, układ hydrauliczny jest w stanie przekształcić go w dużą ilość mocy - koniecznej do unoszenia nawet kilkutonowych ładunków.
Jak sprawdzić czy układ hydrauliczny działa poprawnie?
Prawidłowe funkcjonowanie układu hydraulicznego ma niebagatelny wpływ na działanie całego urządzenia. Już pierwsze niepokojące objawy, sugerujące uszkodzenie czy nieprawidłowości w układzie hydraulicznym powinny być niezwłocznie zgłaszane przełożonym oraz współpracującemu Serwisowi Wózków Widłowych. A co może zaniepokoić?
- wycieki płynów - mogą sugerować nieszczelność układu;
- zmniejszona wydajność lub problemy z unoszeniem palet;
- nadmierne wychylenie masztu mechanizmu podnoszenia lub jego odkształcenie;
- fizyczne uszkodzenie przewodów hydraulicznych lub innych części.
Ponadto, nawet jeśli wózek widłowy nie nosi bezpośrednich widocznych uszkodzeń, warto zwrócić uwagę na jego faktyczny stan techniczny i wykonać kilka bardzo prostych testów, mających na celu ocenę działania układu hydraulicznego.
Próba szczelności
W celu wykonania tej próby, należy zaparkować wózek widłowy na płaskim, utwardzonym podłożu. Urządzenie musi unieść ładunek o wadze równej jego udźwigowi nominalnemu na wysokość około 2,5 metra.
Jeśli po upływie 10 minut widły z ładunkiem opadną nie więcej niż 100 mm (10 mm na minutę), a wychylenie masztu mechanizmu podnoszenia nie przekroczy 5%, oznacza to, że układ hydrauliczny wózka widłowego jest szczelny.
Jeżeli z kolei karetka wideł opadła znacznie szybciej lub na podłożu pod pojazdem pojawiły się plamy oleju hydraulicznego - konieczne będzie zgłoszenie tego serwisowi lub zakładowemu konserwatorowi.
Zamek hydrauliczny
W prosty i szybki sposób można również przetestować działanie zamka hydraulicznego. Wystarczy wysunąć tłoczysko siłownika podnoszenia na maksymalną długość, następnie wyłączyć napęd pompy zasilającej i ustawić dźwignie rozdzielacza (lub elektrozawór) na pozycji "opuszczanie".
Na poprawne działanie siłownika wskazuje brak zmiany w jego pozycji wyjściowej. Natomiast wszelkie odstępstwa sugerują problem, który należy jak najszybciej zgłosić
Podsumowanie
Trudno byłoby mówić o działaniu wózków widłowych bez prawidłowego funkcjonowania jednego z ich najważniejszych układów - czyli układu hydraulicznego. To właśnie dzięki zastosowaniu go do ciężkich maszyn rolniczych w przeszłości powstawały pierwsze wózki widłowe.
Dziś, nowoczesne elementy zamontowane w układach hydraulicznych chronią je przed nadmiernym wzrostem ciśnienia, jednak wciąż bardzo istotne jest, aby na bieżąco monitorować stan techniczny wózków widłowych, tak, aby nie dopuścić do uszkodzeń, czy wycieków zewnętrznych i wewnętrznych.