Każdy przedsiębiorca, który dokonał zakupu wózka widłowego powinien mieć świadomość, że samo kupno pojazdu stanowi zaledwie początek inwestycji. Kolejnymi przystankami na drodze do rozpoczęcia pracy przez urządzenie jest jego rejestracja, prowadzenie starannej dokumentacji oraz dbałość o regularne terminy przeglądów. Wszystko to, co powinieneś wiedzieć o dopełnieniu formalności związanych z wózkami widłowymi, znajdziesz w poniższym artykule.
Wózki widłowe, czyli inaczej wózki jezdniowe podnośnikowe to pojazdy mechaniczne, napędzane silnikiem:
- spalinowym (wózki widłowe spalinowe),
- elektrycznym (wózki widłowe elektryczne),
- zasilanym gazem.
Wykorzystuje się je głównie w pracach związanych z rozładunkiem towarów, magazynowaniem oraz transportem bliskim. Swoją popularność zyskały głównie dzięki uniwersalności, prostej, intuicyjnej obsłudze oraz dużej dostępności.
Poniższa publikacja ma na celu przybliżenie odpowiedzi na często zadawane przez przedsiębiorców i właścicieli wózków pytania, pytania:
1. Czy każdy wózek widłowy musi być zarejestrowany?
2. Jak zarejestrować wózek widłowy?
3. Jakie dokumenty musi posiadać wózek widłowy?
4. Czym jest DTR wózka widłowego?
5. Jak często należy wykonywać przeglądy wózków widłowych?
6. Na czym polegają przeglądy wózków widłowych?
Czy każdy wózek widłowy musi być zarejestrowany?
Wózki jezdniowe podnośnikowe jako pojazdy transportu bliskiego podlegają pod nadzór Urzędu Dozoru Technicznego, a tym samym zaraz po zakupie, wymagają zgłoszenia i zarejestrowania. Pojazd, niedopuszczony do eksploatacji przez UDT (lub którego zezwolenie zostało wstrzymane) nie powinien być użytkowany czynnie na terenie przedsiębiorstwa, a jego wykorzystywanie jest niezgodne z artykułem 14.1. Rozporządzenia Rady Ministrów z 3.02.2003 roku, zmieniającego rozporządzenie w sprawie rodzajów urządzeń technicznych, które podlegają pod dozór techniczny. Zgodnie ze wspomnianym artykułem, wszystkie urządzenia podlegające pod dozór techniczny mogą być eksploatowane tylko i wyłącznie na podstawie zezwolenia wydanego przez lokalny oddział Urzędu Dozoru Technicznego.
Jak zarejestrować wózek widłowy?
Każdorazowo, po zakupie nowego pojazdu, przedsiębiorca zobowiązany jest do złożenia pisemnego wniosku o zarejestrowanie urządzenia w najbliższym oddziale UDT. Wzór wniosku łatwo można znaleźć na stronie internetowej lokalnego oddziału. Co powinno zawierać się w prawidłowo złożonym wniosku o rejestrację wózka widłowego:
- dane osoby zgłaszającej pojazd do eksploatacji;
- podstawowe dane urządzenia; specyfikację techniczną oraz instrukcję obsługi;
- dwa komplety dokumentacji rejestracyjnej w języku polskim ( jeśli wniosek dotyczy nowego pojazdu);
- certyfikat pochodzenia;
- DTR wózka widłowego (Dokumentację Techniczno-Ruchową);
- schemat układów: elektrycznego i hydraulicznego;
- kserokopię ostatniego protokołu i decyzji o dopuszczeniu do rejestracji (jeśli wniosek dotyczy używanych wózków widłowych, które wcześniej podlegały już zarejestrowaniu).
Złożenie stosownego wniosku stanowi pierwszy element niezbędny na drodze do rejestracji wózka widłowego. Drugim elementem, do którego można przystąpić dopiero po weryfikacji poprawności złożonego wniosku przez Urząd, jest przeprowadzenie badania technicznego pojazdu.
Badanie techniczne wózka widłowego polega na sprawdzeniu jego stanu technicznego, oznakowania a także tego, czy wszystkie elementy wyposażenia pojazdu są zgodne i oddają stan przedstawiony w złożonej uprzednio dokumentacji.
Ponadto w przypadku wózków widłowych używanych przeprowadza się badanie odbiorcze, które ma na celu zweryfikowanie (poprzez wykonanie testów z obciążeniem) poprawnego działania wszystkich niezbędnych elementów pojazdu.
Po pozytywnie zakończonym wyniku badania technicznego, zapada decyzja komisji Urzędu Dozoru Technicznego o rejestracji wózka widłowego.
Jakie dokumenty musi posiadać wózek widłowy?
Poza wspomnianymi już powyżej niezbędnymi do złożenia wniosku o rejestrację dokumentami (czyli kompletem dokumentacji rejestracyjnej lub kserokopią ostatniego protokołu oraz decyzji o dopuszczeniu do eksploatowania) wózek jezdniowy podnośnikowy powinien posiadać także, wydawaną w momencie zarejestrowania - książkę eksploatacji wózka widłowego (inaczej księgę rewizyjną wózka).
Czym jest książka eksploatacji wózka widłowego?
Książka eksploatacji wózka widłowego jest pierwszym i podstawowym dokumentem jaki uzyskuje pojazd po dopuszczeniu do eksploatacji przez Urząd Dozoru Technicznego. Stanowi ona zbiór dokumentów dotyczących wózka - wszelkich informacji technicznych, protokołów badań a także dokumentacji odbiorczej.
Kolejnym ważnym dokumentem, jaki powinien być w posiadaniu każdego właściciela eksploatowanego wózka widłowego jest dziennik konserwacji wózka widłowego.
Czym jest dziennik konserwacji wózka widłowego?
Dziennik konserwacji wózka widłowego stanowi zbiór regularnie odnotowywanych przeglądów wózków widłowych oraz ich napraw. Każdy pojazd powinien mieć swój własny, unikatowy dziennik konserwacji, ponieważ prowadzenie go stanowi jedno z zaleceń Urzędu Dozoru Technicznego. Zawartość i aktualność zapisków zawartych w dzienniku konserwacji wózka widłowego jest raz w roku sprawdzana podczas, wykonywanych przez inspektorów UDT, przeglądów wózków widłowych.
Ponadto każdy pojazd podnośnikowy powinien posiadać dokumentację techniczno ruchową, o której szerzej powiemy w następnym punkcie.
Czym jest DTR wózka widłowego?
DTR wózka widłowego to nic innego jak skrót od dokumentacji techniczno ruchowej wózka widłowego. Szczegółowe wytyczne i wymagania z zakresu niezbędnych dokumentów określone są m.in na oficjalnej stronie Urzędu Dozoru Technicznego: www.udt.gov.pl/dokumentacjatechniczna . Powinna posiadać ją każda maszyna dopuszczona do eksploatacji na terenie Unii Europejskiej.
Informacje zawarte w dokumentacji techniczno ruchowej wózka widłowego powinny bez problemu umożliwić jego poprawną identyfikację, ułatwić bezpieczną obsługę oraz prawidłowe wykonywanie prac konserwacyjnych.
DTR wózka widłowego obejmuje takie informacje jak, m.in.;
- podstawowe informacje techniczne (udźwig, wysięg);
- rysunek zestawieniowy;
- schematy układów elektrycznych, pneumatycznych czy hydraulicznych;
- waga pojazdu;
- moment wywrotu;
- przyczepność;
- instrukcję użytkowania;
- opis czynności czyszczących itp.
Można zatem stwierdzić, iż DTR wózka widłowego stanowi niezbędne i kompletne kompedium wiedzy na temat eksploatowanego pojazdu.
Dokumentacja techniczno ruchowa powinna zostać przekazana wraz z momentem zakupu pojazdu. W przypadku braku posiadania DTR wózka widłowego, jego zniszczenia lub zgubienia, należy bezzwłocznie skontaktować się z Urzędem Dozoru Technicznego.
Co ważne, DTR wózka widłowego określa także zalecenia co do częstotliwości z jaką powinny być wykonywane przeglądy konserwatorskie poszczególnych pojazdów.
Jak często należy wykonywać przeglądy wózków widłowych?
Regularne i rzetelne przeprowadzenie wszystkich niezbędnych przeglądów wózków widłowych ma na celu zapewnienie ich prawidłowego oraz bezpiecznego funkcjonowania. Podejmowanie tego typu działań jest niezbędne nie tylko ze względu na przepisy prawne, ale także z uwagi na zachowanie bezpieczeństwa i nie narażanie na szwank zdrowia i życia pracowników przedsiębiorstwa.
Osobą odpowiedzialną za wykonywanie przeglądów wózków widłowych jest konserwator (więcej o jego pracy dowiesz się w artykule konserwator wózków widłowych). Zgodnie z oficjalnym Rozporządzeniem Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki społecznej z dnia 29.10.2003 roku w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego w zakresie eksploatacji niektórych urządzeń transportu bliskiego przeglądy konserwacyjne powinny odbywać się:
- co 30 dni - dla pojazdów z pełnym dozorem technicznym;
- co 60 dni - dla pojazdów z ograniczonym dozorem technicznym.
Istnieje jednak kilka okoliczności, które mogą wpłynąć na konieczność zmiany terminu wykonania przeglądu wózka widłowego. Jednym z nich jest wykrycie poważnej usterki pojazdu. W takim przypadku, zaraz po dokonaniu naprawy, zaleca się (poza zamieszczeniem stosownego wpisu w dzienniku konserwacji wózka) przeprowadzenie doraźnego badania eksploatacyjnego, mającego na celu potwierdzenie usunięcia wszelkich nieprawidłowości.
Innym przypadkiem, w którym nie zostanie zastosowany okres 30/60 dni pomiędzy poszczególnymi przeglądami jest dostosowanie się do wytycznych producenta pojazdu, które mogą stanowić, iż zaleca się znacznie rzadsze przeprowadzanie przeglądów wózków widłowych, np. co 3 lub co 6 miesięcy. W takim wypadku właściciel pojazdu powinien sugerować się zaleceniami producenta, które mają pierwszeństwo nad innymi bardziej ogólnymi wytycznymi.
Na czym polegają przeglądy wózków widłowych?
Prawidłowo przeprowadzane przeglądy wózków widłowych powinny być wykonywane kompleksowo i starannie. W ramach przeglądu uprawniony konserwator sprawdza m.in:
- poziom zużycia opon;
- stan i zużycie wideł oraz łańcuchów;
- działanie układów: hamulcowego oraz kierowniczego;
- szczelność układu hydraulicznego;
- poprawne działanie oświetlenia;
- sprawność sygnalizacji dźwiękowej;
- właściwe oznakowanie pojazdu.
Innymi elementami, które mogą podlegać ocenie inspektora są choćby mocowania fotela czy pasów bezpieczeństwa, gdyż przeprowadzany przegląd wózka widłowego ma na celu wykrycie wszelkich wad związanych z pojazdem lub jego niewłaściwą eksploatacją.
Ponadto w trakcie przeglądu każdorazowo sprawdzane są dokumenty pojazdu: DTR wózka widłowego, książka eksploatacji oraz dziennik konserwacji.
W przypadku pozytywnej opinii konserwatora, po dokonaniu przeglądu wózka widłowego, w dzienniku konserwacji dokonuje on stosownego wpisu, który stanowi zezwolenie na dopuszczenie pojazdu do dalszego użytkowania.
Podsumowanie
W powyższym artykule zaprezentowaliśmy kompletny poradnik dotyczący: przebiegu rejestracji wózka widłowego od momentu jego zakupienia, aż po rejestrację i uzyskanie zgody na eksploatację, a także wymieniliśmy dokumenty, które powinien posiadać każdy wózek widłowy oraz przedstawiliśmy terminy przeprowadzania przeglądów wózków widłowych.
Mamy nadzieję, że zgromadzone tu informację będą stanowiły ułatwienie wykonania wszystkich formalności niezbędnych do prawidłowego wykorzystywania wózków widłowych na terenie dowolnego zakładu pracy.